Wat is suiker?

Suiker in een kom met een houten lepel

Tijdens Een Week Gezonder eten we méér van het gezonde én letten we op toegevoegde suikers. Misschien zie je het bos door de bomen niet meer. Toegevoegde suikers, natuurlijke suikers, van nature aanwezige suikers, geraffineerde suikers, zoetstoffen, … Wat is suiker nu juist? En wat is het verschil tussen de verschillende soorten? 

Suikerpotje met houten lepel

Wat is suiker?

Suiker (sacharose) is een algemene term voor de zoete stof die we kennen van fruit, snoep, koeken, yoghurt, ... Suiker is een overkoepelende term, want er bestaan verschillende soorten suiker en benamingen van suiker. Zo komt bepaalde suikers van nature voor in fruit, melk of groenten. Maar je kan ook door een chemische techniek (raffinage) suiker halen uit suikerbiet en suikerriet. 

Suiker en suikers? Even terug naar de chemieles!

De complexere chemie met molecuulstructuren laten we even zo, maar we nemen je wel even mee in de wereld van koolhydraten, omdat het nodig is om goed te begrijpen wat suiker en suikers juist zijn. In een voedingspatroon behoren suikers tot de koolhydraten. Er bestaan meerdere soorten koolhydraten:

  • Monosacharide: 1 suikermolecuul à glucose, galactose, fructose (fruitsuiker)
  • Disacharide: 2 suikermoleculen à sucrose (kristalsuiker), lactose (melksuiker), maltose, trehalose
  • Polysacharide: meerdere suikermoleculen à zetmeel

Als we spreken over ‘suikers’ dan hebben we het meestal over monosachariden en disachariden. Wil je toch een diepgaandere les over suiker? Lees hier meer in ‘Suiker Onverbloemd’ van het Vlaams Instituut Gezond Leven. 

De verschillende soorten suikers

Er bestaan verschillende soorten suikers, de ene is al wat nuttiger voor je lichaam dan de andere. Een kort overzicht:

  • Vrije suikers
    • Toegevoegde suikers: suiker die we bij de koffie doen of aan producenten aan producten toevoegen. 
      Bijvoorbeeld: kristalsuiker, rietsuiker, basterdsuiker en druivensuiker.
    • Natuurlijke suikers: suiker die van nature voorkomt in voeding, maar in geconcentreerde vorm. 
      Bijvoorbeeld honing, stropen, siropen, fruitsappen, …
  • Van nature aanwezige (melk)suikers: suikers die van nature aanwezig zijn in groenten, fruit en melkproducten. 
    Bijvoorbeeld: melk, aardbeien, banaan, zoete maïs, wortel, tomaat …
Aardbei met kristalsuiker

Meer in fruit zit toch ook suiker?

In fruit, groenten en melkproducten zitten inderdaad ook suikers, maar ze bevatten noodzakelijke vitaminen, mineralen en vezels die je lichaam elke dag opnieuw nodig heeft. Toegevoegde suikers daarentegen laat je beter staan.

Toegevoegde suikers worden door fabricanten van voedingsmiddelen toegevoegd aan een product. Vaak aan calorierijke producten, zoals snoep, koeken, maar ook aan kant-en-klare maaltijden, ontbijtgranen of pastasaus. Suiker is goedkoop en geeft een lekkere smaak. Daarnaast is het een veelgebruikt bewaarmiddel voor voedingsproducten. Toegevoegde suikers zitten in veel voedingsmiddelen, soms zelfs verborgen in de etikettenlijst onder bepaalde synoniemen. Op die manier krijg je misschien meer suiker binnen dan je misschien denkt. 

Mango aardbeien sinaasappel samen en in de schemerzon