Diabetes en voetproblemen
Een goede voetverzorging is een dagelijks aandachtspunt wanneer je diabetes hebt. Bij diabetes kunnen kleine wondjes immers aanleiding geven tot grote problemen.
Wat moet - Wat niet mag
Diagnose
Een test met een monofilament (een kunststoffen draadje dat loodrecht met een constante lichte druk tegen de voetzool wordt geplaatst) kan duiding geven of er een verminderd gevoel is in de voeten. Als je pijnalarm is uitgeschakeld, dringt een dagelijkse inspectie van de voeten zich op.
- Wees aandachtig voor eelt, verkleuringen, blaren, kloven en kwetsuren;
- gebruik voor het onderzoek van de voetzool een spiegel of vraag hulp aan iemand;
- kijk goed tussen je tenen.
Elke ontstekingsreactie (roodheid, warmte, zwelling, pijn …) kan een alarmsignaal zijn.
Aarzel niet om de hulp van je arts in te roepen.
Behandeling
Voorkomen is beter dan genezen. Indien er zich toch een voetwond(je) voordoet, is snel handelen de boodschap. In de eerste plaats mag je niet steunen op een wonde. Vermijd zo veel mogelijk het schuren (frictie) van schoenen tegen de wonde. Door de aanwezigheid van frictie en compressie (druk) riskeer je dat de wonde dieper wordt waarbij het onderliggend botweefsel kan aangetast worden (de afstand tussen de huid en het beenderstelsel is immers niet groot in de voeten). Ga hierbij niet op je gevoel af. Vroeger zou de pijn van een voetwonde verhinderen dat je er op steunde, maar door de neuropathie kan de pijn afwezig zijn.
Loop niet rond op blote voeten, om kwetsuren te vermijden.
Om de druk op de wonde te beperken kunnen o.a. een gipsverband, speciale wondschoenen of vilt aangewezen zijn. Daarnaast dient er nagekeken te worden of er een slechte doorbloeding is, die eventueel met een heelkundig ingreep moet verbeterd worden. Bij infectie kan een antibioticum nodig zijn. De verzorging van een voetwonde zal verschillen per persoon. Een goede bloedsuikerregeling is daarnaast belangrijk voor een optimale genezing.
Omdat wonden en andere voetproblemen bij personen met diabetes zeer complex kunnen zijn, vraagt de behandeling vaak een gespecialiseerde aanpak. Net daarom zijn er diabetesvoetklinieken opgericht. Raadpleeg bij ieder probleem aan je voeten zo snel mogelijk je behandelend arts zodat een doeltreffende behandeling kan opgestart worden. In geval van twijfel moet onmiddellijk beroep worden gedaan op gespecialiseerd advies.
Geen verbetering?
Indien een behandeling van een voetwonde na 1 week geen zichtbare verbetering oplevert, is het sowieso aangewezen om een diabetesvoetkliniek te consulteren. In veel gevallen zal een dringende doorverwijzing naar een diabetesvoetkliniek nodig zijn, bv. wanneer de wonde tot op het bot reikt, bij ernstige infectie, bij belangrijk vaatlijden ...
Hoe gebeurt de opvolging?
Bij het optreden van een voetinfectie zonder zichtbare verwonding is een strikte opvolging aangewezen. Indien ook in dit geval geen verbetering optreedt op korte termijn, is doorverwijzing naar een diabetesvoetkliniek noodzakelijk. Een goede controle en opvolging blijft uitermate belangrijk.
INfofolder 'Draag zorg voor je voeten!'
Na volledige heling van de voetwonde, behoud je een ‘risicovoet’. Het is belangrijk om minstens jaarlijks de voeten te laten controleren bij je behandelend arts.
Voetconventie
In de voetconventie of voetkliniek staat een multidisciplinair team klaar om voetproblemen te behandelen. Verschillende zorgverleners kunnen deel uitmaken van dit gespecialiseerd team waaronder een diabetesspecialist, diabetesverpleegkundige, vaatchirurg, orthopedisch chirurg en podoloog.
