De bijpremies voor schuldsaldoverzekering voor personen met diabetes type 1 ligt in de handen van beleidsmakers

De meeste personen met diabetes die een schuldsaldoverzekering aanvragen in het kader van de aankoop van hun woning, moeten hier een bijkomende premie voor betalen. Om personen met diabetes te beschermen tegen te hoge bijkomende premies ijvert de Diabetes Liga al lang voor aangepaste wetgeving hieromtrent.

We waren dan ook blij dat het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) een onderzoek startte om na te gaan of diabetes type 1 kan opgenomen worden binnen de wetgeving ‘Recht om vergeten te worden’. Dit zou het voor personen met diabetes type 1 mogelijk maken om een schuldsaldoverzekering af te sluiten zonder bijpremie.

We hebben er lang op moeten wachten maar er is een advies geformuleerd door het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE) omtrent de wetgeving om de hoogte van de bijpremies bij schuldsaldoverzekering te regulieren. Een advies omtrent het ‘recht om vergeten’ te worden.

Het advies is opgesteld op basis van beschikbare Belgische gegevens en samengevat luidt het als volgt:

Voor personen met diabetes type 1 zonder complicaties (ongeveer 80% van de personen met diabetes type 1 onder de leeftijd van 50 jaar):

Het KCE stelt 2 opties voor aan de beleidsmakers.

Optie 1: de beleidsmakers volgen de voorgestelde berekening van het KCE, waarbij er een maximale bijpremie voorgesteld wordt, die – hou je vast – hoger is dan de vaak courante premies die vandaag aangerekend worden. Een persoon met diabetes type 1 die 30 jaar is en al 15 jaar diabetes heeft zou een maximale bijpremie van 139% aangerekend krijgen. Het hoeft niet gezegd dat deze optie, absoluut geen optie is voor de Diabetes Liga.
Optie 2: Het KCE erkent dat de kwaliteit van de beschikbare Belgische data ondermaats zijn én dat de wetenschappelijke evidentie (hoewel statistisch significant) zodanig klein is dat ze ermee akkoord kunnen gaan dat beleidsmakers hier beroep doen op een solidariteitsmechanisme en dus geen bijpremie aanrekenen voor deze groep mensen. Dit is volgens de Diabetes Liga het enige wetenschappelijk te verdedigen advies gezien de kwaliteit van de beschikbare data ontoereikend is.

Voor personen met diabetes type 1 met complicaties ter hoogte van de nieren (eiwitten in urine) of ongecontroleerde hypertensie:

Bij deze groep is de kans iets groter op vroegtijdig overlijden tijdens de (gemiddelde) loopduur van een schuldsaldoverzekering en is het advies van het KCE hier om altijd een maximale bijpremie voor te stellen. Een persoon met diabetes type 1 die 30 jaar is, al 15 jaar diabetes heeft alsook één van genoemde complicaties, zou een maximale bijpremie van 291% aangerekend krijgen. Opnieuw is hier de wetenschappelijke evidentie heel pover en kan men zich de vraag stellen of ook voor deze groep het solidariteitsmechanisme ingeroepen kan worden.

Voor personen met diabetes type 1 met diabetische retinopathie:

Opnieuw stelt het KCE hier een maximale bijpremie voor, die hoger ligt dan voor de 2 voorgaande categorieën. Een persoon met diabetes type 1 die 30 jaar is, al 15 jaar diabetes heeft én diabetische retinopathie, zou een maximale bijpremie van 331% aangerekend krijgen.

! Belangrijk

Door de wet Partyka is er in België een gedeeltelijke bescherming tegen hoge premies of uitsluiting door (vroegere) ziekte bij schuldsaldoverzekering. Er is een herevaluatie van de premie mogelijk alsook zijn er beroepsmogelijkheden. Door het principe van de Compensatiekas, een solidariteitsmechanisme, zal je in werkelijkheid nooit meer dan 125% bijpremie hoeven te betalen voor de schuldsaldoverzekering van de aankoop voor de enige en eigen woning. Via deze link kan je verder lezen over deze wetgeving.

Wat is de rol van de Diabetes Liga in dit verhaal?

Het KCE presenteerde hun voorlopige adviezen aan een groep van ‘stakeholders’ met vertegenwoordigers van personen met diabetes, maar ook afgevaardigden uit de verzekeringssector.
De Diabetes Liga kon niet akkoord gaan met de voorlopige adviezen die geformuleerd werden door het KCE omdat de methodieken die gebruikt werden ontoereikend waren (vooral door een gebrek aan goede kwalitatieve Belgische data).
Die Diabetes Liga heeft – mét de zeer gewaarde steun van verschillende diabetologen – grondige feedback gegeven op die voorlopige adviezen. We waren verheugd dat het KCE met een open blik geluisterd heeft naar deze gefundeerde kritiek.
Naar aanleiding van de feedback, erkent het KCE het gebrek aan kwalitatieve data en laat de beslissing rond ‘het recht om vergeten te worden’ voor de grootste groep van personen met diabetes type 1 over aan de beleidsmakers.

En nu? Hoe moet het nu verder?

Het advies van het KCE is definitief.
Er is nog een advies nodig van het ‘Opvolgingsbureau voor Tarifering’.
Daarna is het aan de beleidsmakers om de definitieve beslissing te nemen. De beslissing wordt genomen door Federale Minister van Economie en Federale Minister van Volksgezondheid.
De Diabetes Liga heeft een adviesnota opgesteld om beleidsmakers te adviseren in hun beslissing.

Naast de beslissing over het al dan niet kwijtschelden van de bijpremies is het ook belangrijk dat er klinische criteria opgesteld worden voor onderverdelen van personen met diabetes in de bovengenoemde categorieën.

Wat betekent dit concreet?

Als voor personen met diabetes type 1 zonder complicaties gekozen wordt voor het recht om vergeten te worden, dan kan de verzekeraar voor deze personen geen bijpremie aanrekenen voor diabetes type 1. Wat wel nog kan is extra premies voor eventueel andere aandoeningen (vb. hartproblemen, reuma, …) of risicovol leefstijlgedrag, maar ook eventuele andere commerciële bijdrages kunnen nog gevraagd worden.

Als je al een schuldsaldoverzekering hebt en gebruik wilt maken van dit 'recht om vergeten te worden', zou je normaal je bestaande verzekeringsovereenkomst kunnen stopzetten en een nieuwe afsluiten (dit wordt nog verder onderzocht). Ga in dat geval na in je verzekeringsovereenkomst hoe je dit juist dient te doen. Bekijk zeker ook of het afsluiten van een bestaande schuldsaldoverzekering geen negatief effect heeft op het tarief van je lening. Als je je verzekeringspremie in één keer betaalde, zal je eventueel recht hebben op een gedeeltelijke terugbetaling (mits betaling van belasting als je hiervoor fiscaal voordeel ontvangen hebt).

Wat is ‘het recht om vergeten te worden’ ook al weer?

Dit is een wetgeving die ervoor zorgt dat personen die kanker overleefd hebben na een bepaalde periode geen verhoogde bijpremie aangerekend mogen krijgen bij het aanvragen van een schuldsaldoverzekering.

In oktober 2021 werd de goedkeuring gegeven om deze wetgeving uit te breiden naar andere chronische aandoeningen. Hiervoor werd de opdracht gegeven aan het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE) om uit te zoeken welke chronische aandoeningen hiervoor in aanmerking zouden komen.

Waarom is dit zo belangrijk?

Personen met diabetes type 1 (alsook mensen met andere chronische aandoeningen) worden op dit moment gediscrimineerd bij het aanvragen van verzekeringen door het aanrekenen van extra premies. Dit zorgt ervoor dat (jonge) mensen vaak duizenden euro’s extra moeten betalen, terwijl de behandeling van diabetes type 1 steeds beter wordt.

Ondanks eerdere berichten heeft het KCE in het advies geen uitspraken gedaan over het recht om vergeten te worden binnen de verzekering gewaarborgd inkomen. Ook voor deze verzekering worden veel personen met diabetes geconfronteerd met hoge bijpremies en zelfs vaak uitsluitingen. De verzekering gewaarborgd inkomen kan worden afgesloten door zelfstandigen, het biedt bescherming tegen inkomensverlies bij ziekte of een ongeval.